Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Amaranthus blitoides & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Amaranto(-faus-blet)

Amaranthus blitoides

Amaranthaceae

Nom en français : Amarante fausse blette.

Descripcioun :
Aquesto amaranto rebalo au sòu dins lis ermas e lis escoumbre proche d'oustau. Sèmblo proun à l'amaranto-blanco mai aquelo d'aqui èi, au contro, bèn drecho. Peréu li fueio eici soun pas oundado e bourdado de blanc, e li grano soun mai grosso. Lou dessouto èi bèn blanc e pas verd coume pèr Amaranthus graecizans.

Usanço :
Coume lis àutris amaranto, l'amaranto-faus-blet se manjo cruso en ensalado vo cuecho coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès.

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Setèmbre à nouvèmbre

Liò : Ermas - Champ - Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Amaranthus blitoides S.Watson, 1877

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Amaranthus blitoides & Gladiolus x byzantinus

R
RR
RR
R
C
RR
RR
RR

Coumpara Amaranto(-faus-blet) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò